منزلت و جایگاه حضرت فاطمه(س) نزد علی(ع) به روایت نهج‌البلاغه

معمولاً سنتی که در بازشناسی حیات و شخصیت معصومین بزرگوار معمول مرسوم است، عمدتاً با تکیه بر روش‌های تاریخ شناسی و بهره‌مندی از متون دینی انجام یافته است.

با توجه به تناقضات موجود در متون تاریخی شاید متون دینی و به تبع آن احادیث و سخنان حضرات معصومین بهترین پاسخ ما در بازشناسی شخصیتی بزرگ و بی‌نظیر در تاریخ بشریت و اسوه و الگوی همه انسان‌های کمال خواه و حقیقت جو است، شخصیتی همچون حضرت زهرا(س) که به زعم تمامی‌علمای سنی و شیعه شخصیت علمی، اجتماعی و معنوی ایشان آن‌قدر عمیق و ژرف است که باید اعتراف کرد. خلاصه کردن اوصاف بارز سرور زنان عالم در یک وجیزه کاریست ناشدنی و محال، لیکن در جهت شناساندن شخصیت اسطوره‌وار و بلند ایشان باید هر کس به‌اند‌ازه خود بکوشد، پس حاصل این تلاش را به آئینه افتادگی، عاطفه و پارسایی زهرای مرضیه تقدیم می‌کنم که برایش همه رنج بود و وجودش برای همه سراسر مهر و بخشش.

حضرت زهرا علیهاالسلام از منظر امیرالمومنین علی علیه السلام

منزلت و جایگاه رفیع حضرت زهرا علیهاالسلام در نزد حضرت علی علیه السلام نشانگر اوج شخصیت زن در نگاه اوست، یک زن می‌تواند چنان بالا رود که مایه مباهات و افتخار امام (علیه السلام) گردد. اگرچه بیان عظمت مقام حضرت فاطمه علیهاالسلام در نزد حضرت علی علیه السلام خود تحقیق مستقلی می‌طلبد لکن در اینجا فهرست‌وار، به ذکر پاره‌ای از موارد، پرداخته شده تا بیانگر اوج مقام و مرتبه زن در نگرش حضرت باشد.

برابری زن و مرد در هدف خلقت

این مقاله در صدد پاسخ گویی به این سؤال است که زن و مرد در هدف خلقت با هم برابر و یکسانند یا چنان که طبیعت در تسخیر انسان است و برای خدمت او آفریده شده است زن برای مرد خلق شده است و باید در خدمت مرد باشد، یا خیر؟ با مطالعه این مقاله پاسخ این پرسش را دریابید.

یکی از مهمترین پرسش هایی که هر کس از خود می پرسد آن است که ما برای چه آفریده شده ایم و هدف آفرینش انسان ها و آمدن آن ها به این جهان چیست؟ اگر ما انسان ها روی این کره خاکی زندگی نمی کردیم کجای عالم خراب می شد و چه مشکلی به وجود می آمد، آیا ما باید بدانیم چرا آمدیم و چرا می رویم؟

 

زن در نهج البلاغه

سابقه روانشناسی زن در غرب به حدود نیم قرن می رسد؛ در حالی که با مرور سخنان ائمه معصومین علیهم السلام در می یابیم که زوایای روحی و روانی زن از چهارده قرن پیش مورد توجه پیشوایان دینی بوده است. با اندک مطالعه و مقایسه سخنان آن بزرگواران با روان شناسی جدید متوجه می شویم که عمدتاً سخنان برگرفته از وحی و بر اساس فطرت و طبیعت بشری که قرن ها پیش از طریق پیشوایان دینی و دین باوران بیان شده است، امروزه با نظرهای روان شناسان بزرگ مطابقت دارد و حتی نسبت به آموزه های صدر اسلام حرفی است از هزاران.

مسائل موجود در زمان خلافت امیرالمؤمنین از زبان شهید مطهری

 «و من کلام له علیه السلام: دعونی و التمسوا غیری، فانا مستقبلون امرا له وجوه و الوان لا تقوم له القلوب و لا تثبت علیه العقول، و ان الآفاق قد اغامت و المحجة قد تنکرت. و اعلموا انی ان اجبتکم رکبت بکم ما اعلم. » (1)

می دانیم که علی علیه السلام پیوسته در دوران خلافت خلفا از بیان این مطلب که خلافت، حق طلق اوست خودداری نمی کرد، و در عین حال می بینیم بعد از کشته شدن عثمان در اثر یک انقلاب خونین علیه او، آنگاه که مردم ریختند به خانه علی و دور او را گرفتند و اصرار فراوان کردند که با او بیعت کنند و وی زمام امور را به دست گیرد، علی علیه السلام امتناع کرد و از پذیرش خلافت کراهت داشت.

نمادی از انسان کامل

 «انسان کامل»،عنوانی است که از دیرباز مورد توجه بوده و نه تنها اندیشمندان و فلاسفه در این وادی وارد شده و کتابهایی نوشته اند بلکه برای عموم مردم هم جاذبه زیادی داشته است و با اینکه صنعت و علوم هر روزه کشف و اختراع تازه ای می آفرینند و لوازم و ابزار جدیدی در اختیار می گذارند ولی همچنان انسانها هر جا که با خود خلوت کنند و از اسارت وسایل و ابزار برهند و مجال اندیشه و بازگشت به خویشتن خویش را دریابند، در جاذبه این آرمان قرار گرفته و دوست می دارند که اگر بدان جایگاه رفیع نرسیده لااقل سیمای او را به تماشا بنشینند و از حال و هوای او برخوردار گردند.

راستی انسان کامل کیست و چه صفات و خصوصیاتی را داراست؟

 

امام علی علیه السلام مصداق کامل اسوه حسنه

امیرالمؤمنین علی علیه السلام الگوی همیشگی است که می توان همه کمالات را در او سراغ گرفت و بدان ها اقتدا کرد. آن حضرت نه تنها از آنِ شیعیان که الگوی همه مسلمانان و جمله آزادگان است. امام علی علیه السلام، تجسم ارزش های دینی و اسلام مجسّم است، انسانی در اوج عرفان، عبادت، سلوک و امیرالمؤمنین علی علیه السلام الگوی همیشگی است که می توان همه کمالات را در او سراغ گرفت و بدان ها اقتدا کرد. آن حضرت نه تنها از آنِ شیعیان که الگوی همه مسلمانان و جمله آزادگان است. امام علی علیه السلام، تجسم ارزش های دینی و اسلام مجسّم است، انسانی در اوج عرفان، عبادت، سلوک و در عین حال سیاست مدار و جامعه ساز. شدت عمل را با رحمت و عطوفت به مؤمنان آموخت؛ اهل مداهنه نبود و هیچ گاه حقیقت را قربانی مصلحت نکرد. کتاب فضل علی علیه السلام چندان پربرگ وبار است که برای خواندن آن چند نقدِ عمر باید و تنها می توان شمه ای از فضایل ناپیدای علوی را واکاوید و پیش روی همگان نهاد.