خطبه غدیر

خطبه غدیر؛ خطابه ای از پیامبر اکرم (ص) که علی (ع) را به‌عنوان مولای مسلمانان معرفی می‌کند. پیامبر این خطبه را در 18 ذی الحجه سال 10 قمری، هنگام بازگشت از حجه الوداع در منطقه‌ای به نام غدیر خم بیان کردند. بسیاری از عالمان شیعه و سنی این خطبه را نقل کرده‌اند.

حدیث غدیر نام بخشی از این خطبه است که پیامبر فرموده است: «هر کس من سرپرست اویم، علی (ع) سرپرست اوست». از آنجا که این بخش از خطبه را بیش از ۱۱۰ نفر ازصحابه و ۸۴ نفر ازتابعین نقل کرده‌اند، می‌توان گفت این حدیث به صورت متواتر در منابع شیعه و اهل سنت نقل شده است.

 علامه امینی مجموع سلسله اسنادخطبه و حدیث غدیر را از منابع اهل سنت گردآوری کرده و به همراه سایر دلایلِ اثبات کننده واقعه غدیر در قالب ۱۱ جلد کتاب  الغدیر فی الکتاب و السنة و الادب  منتشر کرده است.

در ادامه متن کامل خطبه غدیر آورده شده است.

حدیث غدیر در منابع روایی اهل سنت

موضوعی که در این مقاله به آن پرداخته شده است، کشف تاییدات و تناقضات علمای اهل سنت درباره حدیث غدیر است. سعی نویسنده در این مقاله بر آن است که برای تایید یا رد گفتار آنان در حد مقدور از کلمات خود آنان، نه متکلمان شیعه، استفاده کند تا معلوم شود توجیهات آنان بی اساس و بی پایه است و بر هیچ قانون و قاعده عقلی و نقلی استوار نیست.

واقعه غدیر خم و اهمیت آن

سرتاسر حیات طیبه رسول ‌اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) و لحظه به لحظه آن در نزد مسلمانان دارای اهمیتی بس شگرف و والاست؛ چرا که نه تنها کلام رسول‌ اکرم به نص صریح آیات قرآن، عاری از هرگونه هوا و هوس و متصل به سرچشمه وحی است⁽²⁾، بلکه عمل و فعل آن بزرگوار نیز بر تک تک مسلمانان حجت است و صراط مستقیم را به عالمیان می‌نمایاند.⁽³⁾ اما در این میان، مقاطعی خاص از زندگی آن بزرگوار، به جهات گوناگون از اهمیتی ویژه برخوردار می‌باشد که یکی از بارزترین آنها، واقعه غدیر خم است. واقعه غدیر از ابعاد مختلف و از جهات متفاوت، دارای درخشندگی و تلألؤ خاصی در تاریخ اسلام است. کمتر مقطع تاریخی را می‌توان در جهان اسلام یافت که از لحاظ سند، اطمینان از اصل وقوع، کثرت راویان و اعتماد بزرگان و علمای مسلمین، قوت و استحکامی نظیر این رویداد مهم داشته باشد.

 

واقعه غدیر خم

پیامبر گرامی صلی الله علیه و آله و سلم در سال دهم هجرت برای انجام فریضه و تعلیم مراسم حج به مکه عزیمت کرد. این بار انجام این فریضه با آخرین سال عمر پیامبر عزیز مصادف شد و از این جهت آن را «حجة الوداع » نامیدند. افرادی که به شوق همسفری و یا آموختن مراسم حج همراه آن حضرت بودند، تا صد و بیست هزار تخمین زده شده اند.

مراسم حج به پایان رسید و پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم راه مدینه را، در حالی که گروهی انبوه او را بدرقه میکردند و جز کسانی که در مکه به او پیوسته بودند، همگی در رکاب او بودند، در پیش گرفت. چون کاروان به پهنه بی آبی به نام «غدیر خم» رسید که در سه میلی «جحفه» ⁽¹⁾ قرار دارد، پیک وحی فرود آمد و به پیامبر فرمان توقف داد. پیامبر نیز دستور داد که همه از حرکت باز ایستند و بازماندگان فرا رسند.