معیار های برتری در اسلام

 ملاک و معیار برتر ی انسان ها بر یکدیگر از منظر قرآن طبق آیه 13 سوره حجرا ت عبارتست از:« إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاکُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلیمٌ خَبیرٌ؛بى‏ تردید گرامى ‏ترین شما نزد خدا پرهیزکارترین شماست. یقیناً خدا دانا و آگاه است.»
حال به چرایی این مطلب نگاهی گذرا می اندازیم:
قرآن بزرگترین امتیاز را براى تقوى قرار داده و آن را تنها معیار سنجش ارزش انسان ها مى‏ شمرد.
در جاى دیگر تقوى را بهترین زاد و توشه شمرده، مى‏ گوید:" وَ تَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَیْرَ الزَّادِ التَّقْوى‏" (بقره- 197).
و در جاى دیگر لباس تقوى را بهترین لباس براى انسان مى ‏شمرد وَ لِباسُ التَّقْوى‏ ذلِکَ خَیْرٌ (اعراف- 26).

 

سیمای حضرت علی (ع) در قرآن

در مختصر تاریخ دمشق از ابن عباس نقل می کند: «ما نزل القرآن «یا ایها الذین آمنوا» الا علی سیدها و شریفها و امیرها و ما احد من اصحاب رسول الله الا قد عاتبه الله فی القرآن ما خلا علی بن ابی طالب فانه لم یعاتبه بشی ء . . . ما نزل فی احد من کتاب الله ما نزل فی علی . . . نزلت فی علی ثلاثماة آیة .» در قرآن مجید، خطاب «یا ایها الذین آمنوا» در هیچ آیه ای نازل نشده، مگر اینکه علی (ع) سید و شریف و امیر (و مصداق اتم و اکمل) آن است . و احدی از اصحاب رسول خدا (ص) نبود، مگر اینکه خداوند در قرآن به او عتاب کرده، جز علی بن ابی طالب که خدا هرگز در چیزی به او عتاب نکرد . . . در کتاب خدا (قرآن مجید) آنچه درباره علی نازل شده (از فضایل و مدایح) درباره هیچ کس نازل نشده است . . . سیصد آیه قرآن مجید، درباره علی نازل شده است .» ⁽¹⁾

 

على علیه السلام نفس پیامبر است به شهادت قرآن

در سال دهم هجرت گروهى از نصاراى نجران به نمایندگى از سوى مسیحیان به مدینه آمده، و گفتند: دین شما چه فضیلتى بر دین ما دارد؟ و چرا ما به شما مسلمانان «جزیه» بدهیم؟
پیامبر اسلام، دلایل زیادى در جامعیت و تکامل اسلام بیان داشتند، ولى تعصب و هواهاى نفسانى نگذاشت افراد مزبور حقایق اسلام را از زبان پیامبر بزرگ ما بپذیرند، در این هنگام آیه زیر براى داورى میان دو گروه نازل شد: «فمن حاجک فیه من بعد ما جاءک من العلم فقل: تعالوا ندع ابنائنا و ابنائکم و نسائنا و نسائکم و انفسنا و انفسکم ثم نبتهل فنجعل لعنت الله على الکاذبین» (1) هرگاه بعد از علم و دانشى که درباره مسیح به تو رسیده، باز کسانى با تو به محاجه و ستیز برخیزند، به آنها بگو «بیائید ما و شما در برابر یکدیگر با فرزندان و زنان و نفوس خود مباهله نموده، و لعنت خدا را بر دروغگویان قرار دهیم»

 

داناترین عالم قرآنی

«وَیقُولُوا الَّذینَ کَفَرُوا لَستَ مُرسَلاً- قل کَفی بِاللّهِ شَهیداً بَینی وَبَینَکُم وَمن عِندَهُ عِلمُ الکِتابِ»و آنان که کافر شدند می گویند: تو پیامبر و فرستاده خدا نیستی، بگو: کافی است که خدا و آن کسی که دانش و علم به کتاب [آگاهی به قرآن یا لوح محفوظ] نزد او است، بین من و شما گواه باشد». 1
قرآن دوعبارت مهّم، ولی با اندکی تفاوت دارد که برای رسیدن به ریشه و هدف آن توضیح مختصری را نیاز داریم.

1. سوره نمل، آیه 40: «قالَ الّذی عِندَهُ عِلم مِنَ الکِتابِ»
2. سوره رعد آیه 43: «وَمَن عِندَهُ عِلمُ الکِتابِ»
فراز اوّل به جریان حضرت سلیمان مربوط می شود. هنگامی که آن حضرت خواست عرش و تاج و تخت «ملکه سبا» در بارگاه او حاضر گردد، عفریتی از جن به او گفت: «من قبل از این که از جایت برخیزی، او را حاضر می کنم.» اما فردی دیگر که مقداری به «کتاب» آگاهی داشت، با یک چشم بر هم زدن ، عرش ملکه سبا را در پیشگاه حضرت سلیمان حاضر کرد.

 

ولایت امام على علیه السلام در آیه «ولایت»

«إِنَّما وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِینَ آمَنُوا الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلاةَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکاةَ وَ هُمْ راکِعُونَ (55) وَ مَنْ یَتَوَلَّ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ الَّذِینَ آمَنُوا فَإِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْغالِبُونَ» (مائده - 56)
جز این نیست که ولى شما خداست و رسول او و آنان که ایمان آورده اند، همان ایمان آورندگانى که اقامه نماز و اداى زکات مى کنند در حالى که در رکوع نمازند. و کسى که خدا و رسولش و این مؤمنین را دوست بدارد در حزب خدا که البته سرانجام پیروزی با آنها است، وارد شده است.

این آیه متضمن تنصیص بر ولایت و خلافت امام على(علیه السلام) مى ‏باشد

این دو آیه شریفه همانطورى که مى ‏بینید ما بین آیاتى قرار دارند که مضمون آنها نهى از ولایت اهل کتاب و کفار است، به همین جهت بعضى از مفسرین اهل سنت خواسته اند این دو آیه را با آیات قبل و بعدش در سیاق شرکت داده و بگویند همه اینها در صدد بیان یکى از وظائف مسلمین ‏اند، و آن وظیفه عبارتست از اینکه مسلمین باید دست از یارى یهود و نصارا و کفار بردارند، و منحصرا خدا و رسول و مؤمنین را یارى کنند، البته مؤمنینى که نماز بپا مى ‏دارند و در حال رکوع زکات مى‏ دهند، نه هر کس که در سلک اسلام در آمده باشد، پس منافقینى را که در دل کافرند نیز مانند کفار نباید یارى نمود.

زن ریحانه است

در سفر زندگی و سپری کردن فراز و نشیب های آن تا رسیدن به سر منزل مقصود که همانا قرب الهی و کسب آرامش و اطمینان خاطر است، داشتن یک هم سفر و همسر خوب که آگاهانه و موافق و با بردباری و تدبیر در کنارمان باشد و در این راه طولانی، تنهایمان نگذارد، الزامی است.
نمی توان در جاده ی سبز زندگی، بدون همراه قدم نهاد. چگونه می توان سختی های راه را به تنهایی تحمل کرد و به مقصود رسید؟
یکی از زیباترین ثمرات زندگی مشترک و تشکیل خانواده، با هم بودن و بیرون آمدن از حصار «من» و «ما شدن» است. برای نیل به هدف و رسیدن به نشاط و آرامش و حصول تعالی و تکامل، یکی از راه ها صمیمیت و همکاری و درک و احترام متقابل و پرواز با بال های عشق است.
اگر می خواهیم زندگی پویا و بانشاطی داشته باشیم لازم است که خود ،هم سفری فهیم، دانا، صبور و مهربان باشیم تا طرف مقابلمان شاداب و خرسند، راه زندگی را با آرامش و اطمینان همراه ما طی کند.

 

زن در کلام امیرالمومنین علی علیه السلام

 زن، گُل هستی است، گُل، مظهر محبت و عشق و صفاست و کانون طراوت و شادابی است کما اینکه امام علی(ع) فرموده است: «کاری که بیرون از توانایی زن است به او وانگذار؛ زیرا زن، ریحانه است نه قهرمان.»  در دنیای مدرن امروز زنان ناگزیرند برای تثبیت موقعیت اجتماعی خود، خواسته یا ناخواسته، به شیوه مردسالارانه، عمل کنند و به‌صورت قهرمان ظاهر شوند و مسئولیت‌های سنگین را بپذیرد در حالی‌که خلاف جهت فطرت خود عمل می‎کنند.کارکردن در معادن و جنگیدن در کوه‌ها، کار زنان نیست روح و روان و جسم و توان زن و مرد با هم متفاوت است و همین تفاوت است که جامعه را به کمال می‎رساند، پس نخواهیم که کارهای جسمی و قهرمانی و نیز در عواطف و احساسات و مسائل روحی، همانند یکدیگر باشیم.

 

جایگاه امام علی(ع) در تفسیر قرآن

به اعتقاد شیعه هیچ کسی در فضیلت و کمال، هم ردیف ائمه((ع)) قرار نمی گیرد تا امام برترین آن ها محسوب شود، ولی با صرف نظر از این اعتقاد صحیح و مستدلّ، به عقیدة ما امام علی(ع) سرآمد مفسران و برجسته ترین چهره تفسیری است. این امر با دلایل محکم و منطقی قابل اثبات است. امام علی(ع)، در مقطع حساس بعد از رحلت پیامبر(ص) و حاکم شدن عده ای با منش ها و روش هایی غیر از خواست و اراده پیامبر(ص)، موقعیت و عملکرد ویژه ای داشت. هر چند به دلایل سیاسی و یا فردی خلفا، بسیاری از تلاش ها و اقدامات امام(ع) مانند مصحف آن حضرت مورد قبول قرار نگرفت و در سطح جامعه مجال حضور نیافت. اما امام علی(ع) با آگاهی کامل از قرآن کریم و عظمت دانش تفسیری خود، شاگردان زیادی تربیت کرد و پاسخگوی سؤالات و شبهات در این زمینه بود. بنابراین شناخت جایگاه امام(ع) در زمینه دانش تفسیر و اقدامات مهم ایشان در این زمینه ضروری به نظر می رسد؛ چرا که بسیاری از دستگاه های حکومتی در طول تاریخ به پنهان کردن و نفی شخصیت علمی امام علی(ع) پرداخته و برخی دیگر از صحابه را بر حضرت مقدم داشته اند.

عشق از دیدگاه امیرالمؤمنین علیه السلام

یکی از ویژگی های انسان محبت و دلبستگی و به عبارت دیگر عشق و دلدادگی اوست. این خصوصیت مختص به انسان بوده و گاه در میان انسان با انسان دیگری هویدا می شود و گاه میان انسان با موجود جانداری مثل گل و گیاه و یا حیوانات نمایان می گردد و یا حتی دلبستگی میان انسان با شیء بی جان نیز می تواند وجود داشته باشد. در این میان عشق و دلبستگی دیگری نیز مطرح است و آن عشق انسان به تعالی و خداست.

معنای عشق

مرحله نهایی و درجه آخر محبت را عشق گویند. عشق کیفیت روانی است که همه استعدادها و نیرو های درونی آدمی را در به ثمر رسانیدن گرایش ها و محبت شدید به آنچه خیر و کمال تلقی شده است آماده می نماید. مفهوم جامع عشق عبارت است از نهایت خواستن حقیقتی ( معشوق ) که از نظر جمال و کمال برای خود آدمی عالیترین آرمان تلقی شده است.

انسان در پدیده عشق همه ابعاد حیات خود را به معشوق پیوند می زند لذا عشق یک انسان می تواند بیان کننده ارزش همه ابعاد حیات او باشد.

 

عقیل مهمان علی علیه السلام

عقیل در زمان خلافت برادرش امیرالمؤمنین علی علیه السلام به عنوان مهمان به خانه ی آن حضرت در کوفه وارد شد. علی به فرزند مهتر خویش، حسن بن علی، اشاره کرد که جامه ای به عمویت هدیه کن. امام حسن یک پیراهن و یک ردا از مال شخصی خود به عموی خویش عقیل تعارف و اهداء کرد. شب فرا رسید و هوا گرم بود. علی و عقیل روی بام دارالاماره نشسته مشغول گفتگو بودند. موقع صرف شام رسید. عقیل که خود را مهمان دربار خلافت می دید طبعاً انتظار سفره ی رنگینی داشت، ولی برخلاف انتظار وی سفره ی بسیار ساده و فقیرانه ای آورده شد. با کمال تعجب پرسید: «غذا هرچه هست همین است؟»

علی: «مگر این نعمت خدا نیست؟ من که خدا را براین نعمتها بسیار شکر می کنم و سپاس می گویم».