سخنان قصار از امیرالمومنین امام علی علیه السلام

 امام علی (ع) : 1.دین شخصیت و بزرگی بخشد 2.دانش عظمت بخشد 3.خودخواهی ، سرافکندگی آورد 4.بخشش رفتار پسندیده است 5.سستی ( در همه امور ) تباهی فرصت است. 6.فروتنی عظمت آورد. 7.دنیا گذرا است و آخرت پاینده است. 8.عدالت دلپذیر است. 9.عقل نگهبان ( انسان ) است.  غررالحکم صفحه 15 
 
امام علی (ع) : 1.پاکدامنی ، نعمت است.2.انسان فرومایه ، فریب خورده است.3.اندیشه و فکر کردن انسان را هدایت میکند.4.راستگویی رستگاری آورد و دروغگویی زشتی آورد.5.انسان بخشنده گشاده رو است.6.دروغگویی خیانت است.7.دنیا پرستی ، گمراهی آورد.8.هوس رانی هلاکت آورد.9.یقین ( به خداوند ) عبادت است.10.قناعت و میانه روی ، ثروت آورد.11.حسادت ، انسان را رنجور و بیمار کند.  غررالحکم صفحه 16 
 
امام علی (ع ): 1.تفکر کردن ، عبادت است.2.ناامیدی ( از مردم ) ، آزادگی است.3.خودنمایی ( ریا ) شرک ( به خدا ) است.4.خودپسندی ، تباهی است.5.طمع ، زیان آور است.6.پیروزی با دور اندیشی است.7.خواهشهای نفسانی آفت اند.8.پاکدامنی ، پارسایی است.  غررالحکم صفحه 17

 

امام علی (ع) : 1.صبر و شکیبایی ، بنیاد کارهاست.2.بخشندگی ، شایسته ترین رفتار است.3.راستگویی ، ارزشمندی است و دروغگویی ، فرومایگی است.4.ترس از خدا رستگاری است.5.موفقیت ، خواست خداوند است.6.خودپسندی ، کم خردی است.7.دانش ، گنج است.8.ایمان ، رستگاری است.9.نیکوکاری ، شرافت است. غررالحکم صفحه 18
 
مولا علی (ع) : غضب آتشی است مشتعل ، کسی که خشم خود را فرو نشاند ( خشم خود را نگه دارد ) ، آن آتش مشتعل را خاموش کرده است و آن کس که غضب را به حال خودش آزاد گذارد ، ( خشم خود را نگه ندارد ) خود اولین کسی است که در شعله ها ی آن خواهد سوخت .     الحدیث جلد 1 صفحه 1
 
امام علی (ع) : دنیا منزل گذران و آخرت مقر جاودان است ، فرصت را غنیمت شمارید و از گذر گاه خویش برای قرار گاه خود ، چیزی ( کار نیکی ) بگیرید و ذخیره ای بیندوزید.   الحدیث جلد 1 صفحه 4
 
مولا علی (ع) : به چیزی که شایسته آن نیستی طمع و تمنی نداشته باش .        الحدیث جلد 1 صفحه 9
 
مولا علی ( ع) : در ضمن نصایح خود به امام حسن (ع) فرمود : فرزند عزیز بپرهیز از اینکه بر آرزوهای نفسانی خویش اعتماد نمائی زیرا تکیه به آرزوها متاع مردم احمق و کم خرد است .   الحدیث جلد 1 صفحه 11
 
مولا علی (ع) : آزاد کسی است که بتواند شهوات ناروا را ترک کند .        الحدیث جلد 1 صفحه 14
 
مولا علی (ع) : بنده شهوت اسیری است که هرگز آزادی نخواهد داشت .    الحدیث جلد 1 صفحه 17
 
مولا علی (ع) : آدمی به گفتارش سنجیده می شود و به رفتارش ارزیابی می گردد ، چیزی بگو که کفه سخنت سنگین شود و کاری کن که قیمت رفتارت بالا رود.         الحدیث جلد 1 صفحه 19
 
مولا علی (ع) : اگر از آثار معنوی این آیه شریف (آیة الکرسی) آگاه می بودید در هیچ حال ، آنرا ترک نمی کردید ، پیغمبر اکرم (ص) فرمود : آیة الکرسی از گنجینه ای در زیر عرش به من عطا شده است و قبل از من به هیچ پیغمبری چنین عطائی نشده است .      الحدیث جلد 1 صفحه 22
 
امام علی (ع) : هیچ عملی از انسان در پیشگاه خداوند مورد قبول واقع نمی شود ، مگر اینکه آن عمل را با خلوص انجام داده باشی .       الحدیث جلد 1 صفحه 29
 
مولا علی (ع) : در ضمن وصایای خود به حضرت حسین (ع) فرموده : خوشبخت و رستگار کسی است که علم و عملش ، دوستی و دشمنیش ؛ گرفتن و رها کردنش ، سخن گفتن و سکوتش ، رفتار وگفتارش تنها بر اساس رضای الهی استوار باشد و بر خلاف امر پروردگار قدمی بر ندارد .          الحدیث جلد 1 صفحه 30
 
مولا علی (ع) : نفس متجاوز و سرکش خویش را با ترک عادات ناپسند خوار نمائید و با انجام  اوامر الهی وادارش  سازید و بار غرامتهای تخلفش را بر وی تحمیل نمائید ، با ارتکاب مکارم اخلاق زینتش کنید و از پلیدیهای گناه مصونش دارید .        الحدیث جلد 1 صفحه 34
 
مولا علی (ع) : ناتوان ترین مردم کسی است که به اصلاح نقائص معنوی و سیئات اخلاقی خود قادر باشد و اقدام نکند .    الحدیث جلد 1 صفحه 36
 
مولا علی (ع) : اگر فرضا نه به بهشت امیدوار باشیم و نه از آتش جهنم ترسان ، ثواب و عقابی را عقیده نداشته باشیم ، باز شایسته است از پی سجایای اخلاقی برویم زیرا اخلاق پسندیده و ملکات فاضله است که ما را در زندگی به راه رستگاری هدایت می کند .       الحدیث جلد 1 صفحه 37
 
امام علی (ع) : پندپذیری انسان عاقل به وسیله ادب و تربیت است ، چهارپایان و حیواناتند که تنها با ضرب و زدن تربیت می شوند .      الحدیث جلد 1 صفحه 48
 
 مولاعلی (ع) در ضمن نامه خود به فرزندش امام حسن (ع) نوشت : فرزند عزیز در راه ادب آموزی تو از فرصت استفاده کردم و قبل از آن که دل کودکانه ات سخت شود و عقلت با اندیشه های دیگری مشغول گردد به تربیتت مبادرت نمودم و وظیفه ی پدری خود را انجام دادم.  الحدیث جلد1 ص51
 
 امام علی (ع) : در کسب علم و ادب بکوشید ، چه آنکه عالم ،عزیز وگرانقدراست ، اگرچه به خاندان بزرگی منتسب نباشد ، اگر چه فقیر بی بضاعت باشد ، واگر چه جوان باشد. الحدیث جلد1 ص 51
 
 مولا علی (ع) : به کمیل توصیه فرمود : در هر حالی که هستی به حق سخن بگویید ، پرهیزگاران را دوست بدارید ، گناهکاران را ترک گویید ، با منافقان میامیزید و با خیانتکاران رفاقت مکن. الحدیث جلد 1 ص 62
 
مولا علی (ع) : تکبر کردن با افراد متکبر، خود عین تواضع است. الحدیث جلد 1 ص 66
 
علی (ع) : آنکس که شرم و حیاءاش کم باشد ، اجتنابش از گناه کم خواهد بود. الحدیث جلد 1 ص 72
 
مولا علی (ع) : شرم و حیاء آدمی را از کارهای ناپسندیده باز می دارد. الحدیث جلد 1 ص 72
 
 مولا علی (ع) : هیچکس حیا نکند از اینکه اگر چیزی را نمی داند یاد بگیرد. مردان با ایمان چیزی را که نمی دانند با کمال صراحت می گویند نمی دانیم ، و از اینکه به نادانی خود اعتراف نمایند حیاء نمی کنند.  الحدیث جلد1 ص 76
 
مولا علی (ع) : هیچکس حیا نکند وقتی از او بپرسند چیزی را که نمی داند صریحا بگوید نمی دانم . اولیاء اسلام در موارد بسیاری مردم را از حیاء احمقانه و وخجالت کشیدنهای بی مورد بر حذر داشته اند. الحدیث جلد 1 ص 76
 
مولا علی (ع) : هرکس به در آمدی که به کفاف زندگیش رسا باشد ( زندگیش بگذرد ) اکتفا کند از پریشان فکری رهیده و به دین وسیله آسایش خاطر خود را مرتب ساخته است. الحدیث جلد 1 صفحه 91
 
مولا علی (ع) : بهترین عبادت چشم پوشی از گناه است .الحدیث جلد 1 صفحه 95
 
مولا علی (ع) : آزادمرد کسی است که تمایلات غیر مشروع خود را ترک گوید. الحدیث جلد 1 صفحه 96
 
مولا علی (ع) : با مخاطب خویش پسندیده و مودب سخن بگویید تا او نیز به شما با احترام جواب گوید. الحدیث جلد 3 صفحه 64
 
مولا علی (ع) به مالک اشتر توصیه فرمود : از عهد شکنی بر حذر باش ، خلف وعده و نقض پیمان باعث خشم خداوند و مردم است. الحدیث جلد 3 صفحه 69
 
مولا علی (ع) : در خردسالی علم بیاموزید تا در بزرگسالی به برتری و سیادت نائل آیید.  الحدیث جلد 3 صفحه 91
 
مولا علی (ع) : هیچ پدری به فرزندش تفضل و بخشش ننموده است که عالیتر و شریفتر از تربیت خوب باشد. الحدیث جلد 3 صفحه 93
 
مولا علی (ع) : با تحمل رنجهای سخت و زحمتهای سنگین ، آدمی به پایه های بلند زندگی و آسایش دائمی نائل می شود. الحدیث جلد 3 صفحه 96
 
مولا علی (ع) : مردم اجتماع دو گروهند : 1 گروه اول کسانی هستند که در تحصیل دانش مدارجی را پیمودند و عالمند ، گروه دوم کسانی هستند که مشغول تحصیل علم هستند و اگر جزو این دو گروه نباشید وحشیان حیوان صفتید .       الحدیث جلد 3 صفحه 3
 
  مولا علی (ع) : بهترین مطالبی که شایسته است جوانان یاد گیرند چیزهایی است که در بزرگسالی مورد نیازشان باشد و بتوانند در زندگی اجتماعی از آموخته های دوران جوانی خود استفاده نمایند .        الحدیث جلد 3 صفحه 4
 
مولا علی (ع) : درباره ارزش علم و تفاوت افراد عالم و غیرعالم فرموده است: کاش می‌دانستم کسی که از علم بی‌نصیب مانده چه چیز به دست آورده است، و آن کس که از علم بهره‌مند شده چه چیز به دست نیاورده است.  الحدیث  جلد 2 صفحه 1
 
مولا علی (ع) : هر علمی که مورد تأیید و امضای عقل نباشد ، گمراهی و ضلالت است.  الحدیث جلد 2  صفحه 5
 
مولا علی (ع) : چه بسا مردم عالمی که علمشان باعث قتل و نابودی آنان شد.  الحدیث  جلد 2  صفحه 6
 
مولا علی (ع) : تجربه‌های زندگی ، دانش مفید و ثمربخشی است.  الحدیث جلد 2  صفحه 7
 
مولا علی (ع) : کسی که در آموخته‌های خود بسیار بیندیشد ، دانش خود را استوار ساخته و به فهم مطالبی که نمی‌فهمد ، نائل می‌گردد. الحدیث جلد 2  صفحه 9
 
مولا علی‌(ع) : بهترین مطالبی که شایسته است جوانان یاد بگیرند ، چیزهایی است که در بزرگسالی مورد نیازشان باشد و بتوانند در زندگی اجتماعی از آموخته‌های دوران جوانی خود استفاده نمایند. الحدیث جلد 2  صفحه 15
 
مولا علی (ع) : مرد با ایمانی را مخاطب ساخت و فرمود: علم و ادب ارزش وجود تو است. در تحصیل علم کوشش نما، چه به هر مقداری که بر دانش و ادبت افزوده شود قدر و قیمتت افزایش می‌یابد. الحدیث جلد 2  صفحه 18
 
مولا علی (ع) : عادت بد ، دشمنی است که با قدرت بر صاحبش حکومت می‌کند. الحدیث جلد 2  صفحه 19
 
مولا علی (ع) : دشمن‌ترین دشمنان آدمی غضب و شهوت او است. آن کس که بتواند این دو غریزه سرکش را مهار کند و آنها را به فرمان خود درآورد ، مقام عظیمی دارد و می‌تواند به اوج انسانیت برسد. الحدیث جلد 2  صفحه 19
 
مولا علی (ع) : هزار دوست و همنشین بسیار نیست ، ولی یک دشمن برای آدمی البته زیاد است. الحدیث جلد 2  صفحه 22
 
مولا علی (ع) : حسد جسم را فرتوت و فانی می‌کند و کینه‌توزی آدمی را افسرده می‌کند و سرانجام همه چیزش را بر باد می‌دهد. الحدیث جلد 2  صفحه 23
 
مردی به نام «جمیل» سالیان دراز منشی دربار ساسانیان بود. او عصر علی (ع) را درک کرد و در ایام حکومت آن حضرت سخت فرسوده و پیر شده بود. موقعی که امیرالمومنین علی (ع) به نهروان آمد و از حال جمیل پرسش فرمود: گفتند در قید حیات است. دستور داد احضارش کنند. وقتی شرفیاب شد، حضرت در اولین برخورد دید که هوش و حواس و ذهن پیرمرد سالم است و تنها چشم خود را از دست داده است. از او سؤال کرد: ای جمیل؛ شایسته است انسان چگونه باشد؟ جواب داد: باید دوستانش کم باشد و دشمنانش بسیار. فرمود: ای جمیل؛ سخن تازه و بی‌سابقه‌ای می‌گویی. همه مردم در این نظریه متفقند که داشتن دوست زیاد بهتر است. عرض کرد: مطلب آن طور نیست که گمان کرده‌اند و سپس توضیح داد که: دوستان زیاد وقتی به انجام حاجت (کار) آدمی دست می‌زنند آن طور که باید و شاید به انجام وظیفه قیام نمی‌کنند و نتیجه معکوس عاید می‌گردد. مثل آن که زیادی کشتی‌بان باعث غرق کشتی می‌شود. حضرت فرمود: این که می‌گویی صحیح است، چه آن که من آن را آزمایش کرده‌ام. پس از آن، حضرت فرمود: بسیاری دشمن چه فایده دارد؟ جواب داد: وقتی دشمنان انسان زیاد باشند، آدمی همواره مراقب کارهای خویشتن است، می‌کوشد تا سخنی نگوید که از وی خرده بگیرند، یا لغزشی از او بروز نکند تا مورد مؤاخذه واقع شود و بر اثر مراقبت‌ها و دقت‌های پی‌گیر برای همیشه از خطا و لغزش مصون خواهد ماند. علی (ع) گفته پیرمرد را پسندید و نیکو شمرد و مورد تأییدش قرار داد. الحدیث جلد 2  صفحه 24
 
مولا علی (ع) : جسم آدمی شش حالت دارد : سلامت و مرض، مرگ و حیات، خواب و بیداری، جان آدمی نیز دارای این شش حالت است: حیات جان علم است و مرگش جهل، مرض جان شک و تردید است و سلامتش یقین، خواب جان غفلت و بی‌خبری است و بیداریش حفظ و مراقبت است. الحدیث جلد 2  صفحه 30
 
مولا علی (ع) : چه نزدیک است دنیا را، گذران و رفتن و چه نزدیک است جوانی را، پیری و درهم‌شکستن. الحدیث جلد 2  صفحه 33
 
مولا علی (ع) : به حضرت حسین (ع) در ضمن وصایای خود فرموده است : کسی که نسبت به مردم تکبر نماید ذلیل و خوار خواهد شد. الحدیث جلد 2  صفحه 57
 
مولا علی (ع) : گدایی طوق ذلتی است که عزت را از عزیزان و شرافت خانوادگی را از شریفان سلب می‌کند. الحدیث جلد 2  صفحه 63
 
مولا علی (ع) : مرگ، بر زندگی آمیخته به پستی و خواری ترجیح دارد. الحدیث جلد 2  صفحه 66
 
مولا علی (ع) : مردم از ترس خواری به سوی ذلت و خواری می‌شتابند و با اینکار، پستی و حقارت خویش را افزایش می‌دهند. الحدیث جلد 2  صفحه 71
 
مولا علی (ع) : ننگ رسوایی، شیرینی لذت را تیره و تار می‌سازد. الحدیث جلد 2  صفحه 83
 
مولا علی (ع) : کسی که اندرز و نصیحت را بپذیرد از رسوایی مصون خواهد ماند. الحدیث جلد 2  صفحه 83
 
مولا علی (ع) : کسی که رفیق احمق دارد همواره در رنج و ناراحتی است. الحدیث جلد 2  صفحه 90
 
مولا علی (ع) : پیوند دوستی را با برادران دینی خود محکم سازید که آنان ذخائر دنیا و آخرت هستند. مگر نشنیده‌اید که خداوند در قرآن  شریف به تأثر گمراهان در قیامت اشاره می‌کند که می‌گویند در این روز سخت نه شفیعی داریم، نه دوستی که در کارمان همت گمارد. الحدیث جلد 2  صفحه 91
 
مولا علی (ع) : مانعی ندارد که با فرد عاقل و خردمندی که دارای طبع بلند و کرامت اخلاق نیست رفاقت نمایی، ولی مراقب باش که در برخوردهای دوستانه تنها از فکر روشنش استفاده کنی و به دنائت و پستی اخلاقش متخلق نگردی. الحدیث جلد 2  صفحه 92
 
مولا علی (ع) : داناترین مردم به مقتضیات زمان کسی است که از تحولات آن دچار شگفتی نشود و خویشتن را نبازد. الحدیث جلد 2  صفحه  106
 
مولا علی (ع) : مکتب روزگار به آدمی درس سودمند تجربه می‌آموزد. الحدیث جلد 2  صفحه 109
 
مولا علی (ع) : امتیاز مرد به عقل او و جمال و زیباییش به مردانگی و فضایل اخلاقی اوست. الحدیث جلد 2  صفحه 121
 
مولا علی (ع) : زیور دانش برای انسان ، جمالی است که پوشانده نمی‌شود و نسبی است که مورد جفا قرار نمی‌گیرد. الحدیث جلد 2  صفحه 121
 
مولا علی (ع) : سخن حکما و دانشمندان اگر درست و مطابق با واقع باشد داروی شفابخش است و اگر خطا و غیرواقعی باشد بیماری است. الحدیث جلد 2  صفحه 130
مولا علی (ع) : نصیحت گفتن به فردی در حضور مردم، کوبیدن شخصیت آن فرد است. الحدیث جلد 2  صفحه 130
 
مولا علی (ع) : به فرزندش امام حسن (ع) فرمود: ناخوشی دروغگویی از تمام ناخوشیها قبیح‌تر و ناپسندتر است. الحدیث جلد 2  صفحه 168
 
مولا علی (ع) : فال بد یک امر واقعی و حقیقی نیست. الحدیث جلد 2  صفحه 176 حوادث ناگواری که در بعضی از مواقع پیش می‌آید در نظام خلقت علل منظمی دارد و مربوط به فال بد نیست، رفتار زشت و اخلاق ناپسند مردم است که باعث پدیدارآمدن پاره‌ای از حوادث نامطلوب می‌شود، ولی جهال (نادانان) آنها را به حساب شومی‌ها و فال‌های بد می‌گذارند. الحدیث جلد 2  صفحه 176
 
مولا علی (ع) : ضمن خطبه‌ای به چند مورد از علم الهی اشاره می‌کند، خداوند به آواز و ناله حیوانات وحشی در بیابان‌ها و به گناهان پنهانی بندگان خود در خلوت‌ها آگاه است. خداوند به آمد و شد ماهی‌ها در دریاهای بزرگ و به تلاطم امواج آب‌ها که بر اثر وزش بادهای سخت پدید می‌آید عالم و خبیر است. الحدیث جلد2  صفحه 188
 
 مولا علی (ع): کسی که نفس خویش را در عرصه لذاتش آزاد بگذارد و به صلاح و فسادش توجه ننماید، بدبخت و دورافتاده از فیض الهی خواهد شد. الحدیث جلد 2  صفحه 207
 
مولا علی (ع) : در کشاکش انگیزه‌های شهوت و غضب، عقل بشر تیره و تار می‌شود و فروغ خود را از دست می‌دهد. الحدیث جلد 2  صفحه 208
 
مولا علی (ع): آن کس که بنده شهوت است از برده زرخرید، خوارتر است. الحدیث، جلد 2  صفحه 211
 
مولا علی (ع) : لذت‌هایی که باعث ندامت و پشیمانی می‌شوند و شهوت‌هایی که درد و رنج به بار می‌آورند، فاقد خیر و خوبی هستند. الحدیث جلد 2  صفحه212

منبع:  http://www.ahadith.ir